Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, ή ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (CVA), είναι η ταχεία απώλεια της λειτουργίας του εγκεφάλου λόγω διαταραχής στην παροχή αίματος προς αυτόν. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ισχαιμία (έλλειψη ροής αίματος) που προκαλείται από απόφραξη (θρόμβωση, αρτηριακή εμβολή), ή αιμορραγία. Ως αποτέλεσμα, η προσβεβλημένη περιοχή του εγκεφάλου δεν μπορεί να λειτουργήσει φυσιολογικά, και μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία κινησης ενός ή περισσοτέρων άκρων από τη μία πλευρά του σώματος (ημιπάρεση ή ημιπληγία), αδυναμία στην παραγωγή ή κατανόηση του λόγου (αφασία εκπομπής ή πρόσληψης), αδυναμία όρασης από τη μία πλευρά του οπτικού πεδίου (ημιανοψία) κ.α.

Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια (εγκεφαλικό επεισόδιο) είναι μια επείγουσα ιατρική κατάσταση και μπορεί να προκαλέσει μόνιμη νευρολογική βλάβη και θάνατο.

Οι πιο συχνοί παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο είναι οι:

• Προχωρημένη ηλικία
• Αρτηριακή υπέρταση
• Προηγούμενο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο (TIA),
• Σακχαρώδης Διαβήτης,
• Υψηλή χοληστερόλη,
• Κάπνισμα
• Κολπική μαρμαρυγή κ.α.

Η υψηλή αρτηριακή πίεση είναι ο πιο σημαντικός και ελεγχόμενος παράγοντας κινδύνου για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ

Τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

• Ισχαιμικού τύπου: είναι εκείνα που προκαλούνται από διακοπή της παροχής αίματος στον εγκέφαλο, και
• Αιμορραγικού τύπου: είναι εκείνα που προκύπτουν από ρήξη ενός αιμοφόρου αγγείου ή μια ανώμαλης αγγειακής δομής (αγγειακή δυσπλασία).

Περίπου 87% των εγκεφαλικών επεισοδίων προκαλούνται από ισχαιμία, ενώ τα υπόλοιπα από αιμορραγία. Μερικές αιμορραγίες αναπτύσσονται μέσα σε προηγηθείσα περιοχή ισχαιμίας και είναι άγνωστο πόσες αιμορραγίες πραγματικά ξεκινούν ως ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
Σε ένα ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, την παροχή αίματος σε τμήμα του εγκεφάλου μειώνεται, οδηγώντας σε δυσλειτουργία του εγκεφάλου στην περιοχή αυτή. Υπάρχουν τέσσερις λόγοι για τους οποίους αυτό μπορεί να συμβεί:

• Θρόμβωση (απόφραξη ενός αγγείου από έναν θρόμβο αίματος που σχηματίζεται τοπικά)
• Εμβολή (απόφραξη ενός αγγείου λόγω ενός εμβόλου που προέρχεται από άλλο σημείο π.χ. καρωτίδες, καρδιά)
• Συστημική υποάρδευση (γενικευμένη μείωση της παροχής αίματος στον εγκέφαλο, π.χ., σε κατάσταση σοκ)
• Φλεβική θρόμβωση

Ένα μεγάλο όμως ποσοστό των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, περίπου 30-40% του συνόλου, είναι άγνωσης αιτιολογίας.
Υπάρχουν διάφορα συστήματα ταξινόμησης για οξύ ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η αντιμετώπιση των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων είναι πολυπαραγοντική και απαιτεί εξειδικευμένα κέντρα. Η συνεργασία Παθολόγου, Νευρολόγου, Επεμβατικού Ακτινολόγου και Νευροχειρουργού είναι αναγκαία για την βέλτιστη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση.

Απαιτείται ταχύτητα στην παρέμβαση, διότι όσο πιο νωρίς αντιμετωπισθεί ο ασθενής τόσο καλύτερη είναι η πρόγνωση γι’αυτόν.